تغییر عملکرد کیسه صفرا در بارداری
کیسه صفرا یکی از دسته های مربوط به سیستم گوارش انسان است. چه بسا این اندام گوارشی ظاهری نسبتاً کوچک داشته باشد، ولی در دوران بارداری می‌تواند زحمت بزرگی برای یک زن حامله ایجاد کند. بروز تغییرات در دوران بارداری می‌تواند بر وضعیت عملکرد کیسه صفرا تاثیر داشته باشد. اگر کیسه صفرا شما تحت تأثیر این تغییرات قرار گیرد (معمولا در برخی نسوان دگرگونی ها مربوط به کیسه صفرا دیده می‌شود)، می‌تواند باعث بروز علائم و عوارضی شود که به نوعی بر سلامت جنین تأثیر می‌گذارد. در صورت داشتن مشکل در کیسه صفرا خود می توانید با تماس با ماما مشکل خود را درمان کنید.
کیسه صفرا چگونه کار میکند؟
این ارگان، اندام کوچکی است که تقریباً به شکل گلابی است. این اندام کوچک در زیر کبد پیمان گرفته است. کیسه صفرا در ریشه-بن-بیخ نقش یک اندام اندوخته سازی را ایفا میکند. این کیسه ماده ای موسوم به صفرا که در کبد فرآوری می شود را، در خود ذخیره میکند و برای گوارش و هضم خوراک به داخل روده ها می‌ریزد. صفرا به هضم چربی ها در روده ها کمک میکند. به محض اینکه شما یک وعده غذایی پر چرب می‌خورید، کیسه صفرا، محتویات خویش را به روده حقیر خلاص میکند.
متأسفانه برخی اوقات بر نشانه مشکلاتی، این کیسه نمی‌تواند شغل خود را به درستی اتمام دهد. هستی بعضی شرایط مایه تشکیل سنگ در این کیسه می شود. سنگ ها باعث میشوند که مونث صفرا به راحتی از این بافت خارج نشود و در درون کیسه تجمع پیدا کند.
وجود سنگ کیسه صفرا در این کیسه، نه تنها باعث بازداری از جنبش صفرا می‌شود، بلکه می‌تواند باعث ایجاد التهاب نیز شود. التهاب کیسه صفرا به کوله‌سیستیت سرشناس است. اگر کوله سیستیت مایه درد شدید شود، برای شخص دچار می‌تواند یک اورژانس پزشکی باشد.
بارداری چگونه می‌تواند بر عملکرد کیسه صفرا تأثیر بگذارد؟
طبق برآوردها نسوان بیشتر از مردان به سنگ صفرا دچار هستند. زنان حامله به علت خطر افزایش هورمون استروژن در معرض خطر بیشتری در ابتلا به این سنگ‌ها هستند. افزایش فرآوری هورمون استروژن در بدن، می‌تواند منجر به:
- افزایش سطوح کلسترول در صفرا
- و مایه کاهش انقباضات کیسه صفرا شود.
پزشکان به تفریق انقباضات کیسه صفرا در بارداری کلستاز یا (cholestasis of pregnancy) میگویند. کلستاز بدان معنی است که صفرا به راحتی از کیسه صفرا بیرون نمی‌کند. کلستاز بارداری با افزایش خطر عوارض بارداری به اتفاق است.
نمونه هایی از این عوارض عبارتند از:
- خروج مکونیوم (مدفوع) پیش از تولد
- تولد زودرس
- تولد نوزاد مرده
علائم مشکلات کیسه صفرا در دوران بارداری
کلستاز بارداری می‌تواند علائم بسیار خاصی برپایی کند. این علایم دربرگیرنده موارد ذیل است:
- خارش شدید (شایعترین علامت)
- زردی، وضعیتی که پوست و چشم‌های فرد رنگ زرد می‌گیرد زیرا مونث بیلی روبین در خون افزایش پیدا میکند.
- تیره شدن ادرار
همانطور که گفته شد، خارش یگانه از علایم شایع کلستاز است. از آنجایی که بر اثر رشد جنین، پوست یک خانم باردار کشیده می‌شود، قاعدتا پوست نیز دچار خارش می‌شود. پس تشخیص کلستاز بارداری گاهی اوقات برای یک زن حامله سخت است. انگیزه اصلی خارش مربوط به کیسه صفرا برآمده از ورود اسیدهای صفراوی به خون است.
سنگ‌های صفراوی می‌توانند علائم خاص به خود را داشته باشند. علایم زمانی رخ می‌دهد که شما یک وعده غذایی پرچرب را خورده باشید. با این وعده غذایی، علایم زیر نزدیک 1 ساعت پس از آن بروز می‌کنند:
- زرد شدن پوست و نما انسان
- حالت تهوع
- بروز درد در قسمت فوقانی و راست شکم یا جایی که کیسه صفرا در آن واقع شده است.
اگر درد شما در پهنا چند ساعت از بین نرود و تسکین پیدا نکند، می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که مشکل شدیدتری در کیسه صفرا شما رویداد افتاده است.
اگر حامله هستید و علایمی در خصوص کیسه صفرا دارید باید با پزشک خود صحبت کنید
برخی از زنان حامله شدنی است در کیسه صفرا خویش سنگ داشته باشند، ولی هیچ نشانه‌ای از این سنگ ها وجود نداشته باشد. در اصطلاح به این سنگ ها، سنگ های کیسه صفرا ساکت یا (silent gallstones) گفته می‌شود. این سنگ ها معمولا بر عملکرد کیسه صفرا نشان نمی گذارند.
اما آن تقسیم از سنگ‌های صفراوی که مجاری خروجی این کیسه را مسدود می‌کنند عملکرد این کیسه را مختل کرده و مشکلاتی برای این ارگان ایجاد می‌کنند. دشواری ها ناشی از این سنگ ها اصطلاحا به حملات کیسه صفرا سرشناس هستند.
بعضی اوقات علائم این حملات پس از یک یا دو ساعت از بین می‌روند. ولی بعضی اوقات آنها برای مدتی کماکان پیوسته دارند. چنانچه هر کدام از علایم پایین را تجربه کردید و متوجه شدید که از بین نمی روند، حتما با طبیب خود صحبت کنید:
- تب
- لرز
- تیره شدن بیش از حتماً رنگ ادرار
- زرد شدن نما یا زردی
- مشاهده چمین با رنگ بسیار روشن
- تهوع و استفراغ
- درد معده که بیش از پنج ساعت درازا بکشد
این موارد علائمی هستند که اثر می‌دهند سنگ کیسه صفرا مایه بروز التهاب و عفونت شده است. اگر باردار هستید و با حملات کیسه صفرا مواجه هستید، برای ارزیابی سلامت خود و مخصوصا نوزاد خود حتما به یک پزشک مراجعه کنید.